Antik dönemlerdeki İmroz'un en önemli yerleşim yeri bugünkü KALEKÖY (KASTRO) dur.Kastro adı İtalyanca CASTELLO=KALE den gelmektedir. Bugün Kaleköy'de Bizans'tan kalma surların bulunduğu tepede bir yanı sarp uçurumlarla ,diğer yanı yüksek surlarla korunan büyük bir AKROPOL vardı. Bugünkü kalenin ayakta kalan surlarında ve Kaleköy'de ayakta kalabilmiş evlerin duvarlarında ,PROHELENLER'in yonttuğu taşların kullanıldığını görebiliriz. Özellikle kalenin ayakta kalan duvarlarının Yıldızkoyu'na (KARDAMOS) bakan bölümleri PROHELENLER'den kalmadır.[Bu yörede hiçbir arkeolojik araştırma yapılmamış olmakla birlikte ,toprağın iki metre altına inildiğinde ; çanak-çömlekten tuğlaya,sütun başlarından antik paralara kadar değerli bir tarihi mirasın gömülü olduğu ve zaman zaman "İmrozlular = uyanık lar"ın buralardan kazanç sağlamaya çalıştıkları gözlenmiştir.]
Kastro'nun (Kaleköy) çevresinde yeterince su bulunmuyordu.Tarla ve bahçelerin sulanması da önemli sorundu.Kastrolular şehrin su gereksinimini sağlamak amacıyla ROKSADOS denilen tepede (Bugünkü Devlet Üretme Çiftliği'nin Zeytinliköy'den Kaleköy'e uzanan yönündeki tepede) bir İDRAGOGİON (su sarnıcı) yaptılar.Su o denli fazlaydı ki Adalılar aynı suyla ROKSADOS vadisini sulamak için bir baraj yaptılar. Alman Arkeolog C.FREDERİCH'e göre baraj M.Ö.IV.yy. da yappılmış ve eserinde barajın ayakta kalan bölümlerinin fotoğraflarını da kitabına eklemiştir.Bugün Adalılar'ın da bilmediği ve C.FREDERİCH tarafından "Ein Kleines Paradies-küçük bir cennet" diye nitelendirilen ROKSADOS vadisinin sulanması da böylelikle sağlandı.
Bugün PINARBAŞI'nda (İspilya) yüzünüz,denize dönükken sağ elinizin yönünde tepelerin arasından Kaleköy Ovası'na ulaşmayı başarabilirseniz ,ROKSADOS Vadisi'ne ulaşabilirsiniz.Bu vadi tam Semendirek Adası'nın karşısına düşer.İmrozlular'ın Kastro Ovası yerine küçücük ROKSADOS Vadisi'ni sulamak istemeleri dinsel nedenlere dayanmaktadır.ROKSADOS Vadisi bağları,bahçeleri,her yönden fışkıran suları kadar PROHELENLER'in tanrısı İMBRAMOS'un tapınağının varlığı ile de dinsel törenlerin merkeziydi.Ada koloni haline gelince Yunanlılar bu tapınağı "HERMES" tapınağına çevirdiler. Bugün tapınağın kalıntıları ayaktadır.Boyutlarına bakılacak olurs apek görkemli bir tapınak olması gerekir.Orada bulunmuş olan Yunanlılar'ın bağbozumu ve şarap tanrısı olan DİONİSOS'un mermer tahtının ,Aya Konstantin manastırına taşındığı bilinmekte ;ancak bugünkü akibeti bilinmemektedir.
Hellenistik dönem aydınlarından STEFANOS O VİZANTİOS(Bizanslı Stefanos) "LEXİKON"(SÖZLÜK) adlı eserinde "İmroz bir TRAKYA adasıdır.Hermes'in tapınakları bulunur orada." der.
Kaleköy(KASTRO) Limanı eskiden de bugünkü görünümündeydi.Kaleköy'de bugün bulunan dalgakıran ,eski kalıntıların üzerine inşa edilmiştir.
***Tarih bölümündeki yazılar EROL SAYGI 'nın "Gökçeada - Imbroz" dergisinden alınmıştır.***
